بالگرد کبرا AH-1

بالگرد کبرا اسطوره تمام هلیکوپتر های دنیا!!!

هلیکوپتر بل ای‌اچ وان کبرا «Bell AH-1 Cobra» یک بالگرد هجومی و ساخت شرکت بزرگ بل میباشد که پس از احساس نیاز ارتش آمریکا به هلیکوپتری که بتواند از خود دفاع کرده و نقش تهاجمی را ایفا کند، بر اساس هلیکوپترهای هیویی ساخته شد.

ایران اولین مشتری خارجی هلیکوپتر کبرا بود که در زمان پهلوی سی فروند کبرای دو موتوره نیروی دریایی را به کبرای تک موتوره نیروی زمینی آمریکا ترجیح داد و در سال ۱۹۷۲ سفارش خرید ۲۰۲ فروند از مدل ارتقا یافته ای‌اچ-۱جی ارتقا یافته را با عنوان «ای‌اچ-۱جی سی کبرا بین‌المللی» به شرکت بل داد.

هلیکوپتر کبرا در کنار بالگرد 214 در سال‌های اولیه هشت سال دفاع مقدس نقش مهمی را در دفاع از مرزهای ایران در برابر حملات ارتش بعثی ایفا کردند.

برای توضیحات بیشتر با خلبان مشاور همراه باشید.

تاریخچه بالگرد کبرا

تا قبل از جنگ ویتنام و حتی جنگ دوم جهانی بالگردهای نظامی غیرمسلح بودند و از آنها تنها به جهت حمل نیروها و ادوات نظامی و خدمات پشت جبهه استفاده میکردند.

از آنجایی که این بالگردها مسلح نبودند و توان دفاع از خود را نداشتند غالباً در حین پیاده کردن نیروها، مورد اصابت موشک‌های ویتنامی قرار می گرفتند.

بدون پشتیبانی توپخانه و یا نیروهای زمینی خودی، تنها راه پشتیبانی از این بالگردها پشتیبانی هوایی بود که برای این کار نیاز به وسیله‌ای مسلح بود که بتواند از نزدیک بالگرد حامل نیروها را پشتیبانی کند.

این مسأله نیروهای آمریکایی را به فکر تولید بالگردی نظامی با قابلیت تسلیح به موشک و مسلسل انداخت. بالگردی که از ابتدا برای انجام مأموریت‌های حمله نظامی طراحی شده باشد.

سرانجام برنده‌ی اصلی قرارداد ساخت بالگردهای نظامی، شرکت بل بود که در سال 1966 یا ارتش آمریکا قرارداد ساخت 110 فروند بالگرد کبری 209 را امضا کرد. این بالگرد به خاطر توان حمله بالا و با الهام از نام مارهای کشنده کبرا، به همین نام نامگذاری شد.

مدل‌های اولیه بالگرد کبرا بصورت تک‌ موتوره بودند اما پس از جنگ ویتنام و در سال 1986 ارتش آمریکا برای افزایش قدرت این بالگردها و کاهش خطرپذیری آنها سفارش طراحی و ساخت مدل‌های دوموتوره‌ی این بالگرد را به شرکت بل ارائه کرد و به این ترتیب بالگرد کبرا دو موتوره طراحی و ساخته شد.

ویژگی های بالگرد کبرا

این بالگرد که گنجایش دو نفر را به عنوان خلبان و تیرانداز دارد، قادر است در سطح دریا بدون سلاح با سرعت 190 نات یعنی چیزی در حدود 340 کیلومتر در ساعت پرواز کند، و حداکثر وزن قابل پرواز در شرایط استاندارد 10 هزار پوند میباشد.

این بالگرد با یک باک سوخت قادر است حدود یک ساعت پرواز داشته باشد و حداکثر سقف پرواز آن با تجهیز خلبان به ماسک اکسیژن نزدیک به 20 هزارپا عنوان شده است.

بالگرد 209 دارای دو موتور توربوشفت است و قدرت موتورهای آن در مجموع چیزی درحدود 1970 اسب بخار بوده که در نوع خود بی نظیر میباشد.

تسلیحات بالگرد کبرا

بالگرد تهاجمی 209 که از قابلیت‌های آفندی و پدافندی بالایی برخوردار است، از سلاح‌هایی چون موشک و راکت استفاده می‌کند و در این رابطه قادر به حمل سلاح‌هایی چون 8 موشک تاو( در مدل tow) و 76 راکت 2.75 اینچی با سرجنگی در مقرهای 19 تایی است. همچنین نیز این بالگرد به یک قبضه توپ 20 میلیمتری گردان در دماغه با ظرفیت 750 فشنگ 20 میلیمتری با نواخت بالا مجهز میباشد.

مدل‌های AH-1W و AH-1Z  از این بالگرد توانایی حمل و شلیک چهار یا هشت موشک هدایت لیزری ضد تانک ای‌جی‌ام-۱۱۴ هل‌فایر (AGM-114 hellfire) و موشک‌های هوا به هوای ایم-۹ سایدوایندر را دارند.

مدل های مختلف هلیکوپتر کبری

شرکت بل تاکنون بیش از 16 نسخه از کبرای تک‌ موتوره و 11 نسخه از کبرای دو موتوره طراحی و ساخته شده است که هر کدام تفاوت‌ها و مزایایی نسبت به اولین نمونه‌ها داشته‌اند، برخی از آنها عبارتند از:

• AH-1E: مدل اولیه تهاجمی
• AH-1F: مدل مجهز به موشک ضد زره تاو
• TAH-1F: مدل آموزشی اف
• AH-1G: هیویی کبری مدل اولیه برای تحویل به نیروی زمینی
• AH-1J: اولین مدل 2 موتوره برای خدمت در نیروی دریایی
• AH-1P: مدل ارتقا یافته و مجهز شده به موشکهای تاو
• AH-1S: اصلاح شده مدل جی و با قابلیت شلیک موشک تاو
• AH-1T: سی کبری اصلاح شده مدل جی با قابلیت پرواز بالاتر
• AH-1W: سوپر کبری، قادر به انجام عملیات شبانه
• TH-1G: مدل آموزشی با فرامین دوگانه
• AH-1Q: هیویی کبری قابلیت عملیات های شبانه و قادر به حمل 8 موشک تاو
• AH-1S: هیویی کبری
• TH-1S: مدل آموزشی برای عملیات شبانه
• AH-1RO: شبیه مدل W و برای صدور به رومانی

کشور های مجهز شده به این بالگرد

بالگرد کبرا یکی از پرطرف‌ دارترین بالگردهای جهان است که شامل کشورهای ایران، تایوان، کره جنوبی، ترکیه، اتریش، اسپانیا، بحرین، اسرائیل، ژاپن، اردن، پاکستان می‌باشد.

علاوه بر این کشورها که به طور مستقیم اقدام به خرید این بالگرد از آمریکا کرده‌اند، برخی کشورهای دیگر نیز از طریق کشورهای دیگر اقدام به خرید و یا کپی‌سازی کبرا نموده‌اند.

تاریخچه عملیاتی بالگرد کبری در ایران

بالگردهای کبرا در جنگ ایران و عراق در بسیاری از مناطق در مقابل بالگردهای عراقی میل 24 قرار گرفتند. بالگردهای ایرانی کبرای با بالگردهای میل 8 و 24 عراقی جنگ داشتند بطوریکه منابع خبری از نسبت تلفات 10 به 1 خلبانان کبرای ایرانی نسبت به خلبانان عراقی در طول این درگیری‌ها گزارش می‌دهند.

این بالگردها همچنین با هواپیماهای بال ثابت عراقی مبارزه کرده‌اند. منابع غربی ادعا می‌کنند در طول مدت هشت سال جنگ ایران و عراق و در درگیری‌ها، ده فروند کبرای دریایی ایران و تنها 6 فروند بالگرد میل 24 عراقی شکست خورده است.

منابع

https://www.militaryfactory.com

https://www.skytamer.com