جنگنده کوثر

جنگنده تماما ایرانی و رهگیر کوثر!!!

کوثر جنگنده ای چندمنظوره، رهگیر و نسل چهارم میباشد که به دست متخصصان ایرانی طراحی شده و در دو نوع تک‌سرنشین و دوسرنشینه تولید میشود.

ماموریت اصلی این جنگنده انجام عملیات‌های نظامی و پشتیبانی نزدیک هوایی میباشد که نوع دوکابینه آن علاوه بر قابلیت‌های رزمی، در ارائه آموزش‌های پیشرفته خلبانی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

جنگنده بمب‌افکن کوثر در مرداد ماه سال 97 برای نخستین بار رونمایی شد که پس از آذرخش و صاعقه سومین جنگنده ساخت بومی محسوب می شود، ایران با ساخت این هواپیماها در زمره معدود کشور‌های دارای فناوری طراحی و ساخت هواپیماهای جنگنده‌ ارگانیک و کنترل آتش قرار گفت.

برای توضیحات بیشتر با خلبان مشاور همراه باشید.

مشخصات عمومی جنگنده کوثر

• نوع هواپیما: جنگنده نسل چهارم
• کشور سازنده: ایران
• شرکت سازنده: صنایع هواپیما سازی ایران
• تاریخ بکارگیری: ۲۷ مهر ۱۳۹۷
• آغاز ساخت: ۳۰ مرداد ۱۳۹۷
• وضعیت کنونی: در حال خدمت
• بکارگیرنده: نیروی هوایی ارتش ایران
• تعداد ساخته شده: در حدود ۳۲ فروند تا کنون
• بهای هر فروند: ۲۰ میلیون دلار
• توسعه یافتهٔ: جنگنده آمریکایی اف ۵
• مدل‌ها: تک سرنشین و دوسرنشینه

ویژگی های جنگنده کوثر

در طراحی و ساخت جنگنده‌ کوثر سیستم ها و ابزار‌های پیشرفته و به روز دنیا، به کمک دانش بومی و تولید ملی، در قسمت‌های مختلف هواپیما همچون سیستم های راداری، اویونیک و الکترواویونیک نصب شده است که در ادامه به توضیح هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم.

بیشتر بدانید

معرفی عینک خلبانی

نمایشگر‌ دیجیتال MFD

این مانیتور‌ها تجهیزات قدرتمند و حرفه‌ ای هستند که به منظور کنترل بیشتر خلبان به پرواز و دسترسی راحت‌تر خلبان به اطلاعات مورد نیازش کمک می‌کند.

این وسیله دارای چندین دکمه‌ فرمان بوده و از جمله وظایف‌ آن نمایش اطلاعات لازم و ضروری همچون رادار، وضعیت تسلیحات، اطلاعات مسیریابی بوده و با افزایش قدرت تصمیم گیری خلبان، سرعت عمل او را در جنگ های هوایی افزایش می دهد.

رادار پیشرفته و چند منظوره

در سیستم راداری این جنگنده‌ تعداد زیادی فناوری پیشرفته و جدید به کار گرفته شده است که یکی از این فناوری‌ها سیستم (RWR) می‌باشد، این سامانه امواج ساطع شده از سیستم‌های راداری دیگر را تشخیص می‌دهد و در صورت نیاز اخطار را به خلبان میدهد.

همچنین تکنولوژی بعدی که در این جنگنده بکار گرفته شده، سیستم راداری (IFF) میباشد که این سیستم به پایگاه نظامی و کنترل پرواز اجازه‌ تشخیص پرنده را به عنوان دوست می‌دهد تا به آن اجازه‌ پرواز در آن منطقه را بدهند.

استفاده از چَف و فِلِر

تکنولوژی دیگری که در طراحی این جنگنده‌ استفاده شده، چف و فلر می‌باشد که این سیستم جان خلبان و هواپیما را از خطر تهدید اکثر موشک‌های دوش پرتاب دشمن محفوظ می‌دارد.

سیستم چف که از فیبر‌های کوچک از جنس آلومینیوم و روی تشکیل شده قابلیت انعکاس امواج رادار دشمن را دارد بطوریکه این قطعات پس از استفاده به صورت یک ابر اطراف هواپیما را احاطه می‌کند و به طور موقت هواپیما را از دید دشمن دور نگه می‌دارد.

همچنین سیستم فلر نیز که از ذرات منیزیم ساخته شده است در گمراه کردن موشک‌های دنبال کننده‌ حرارتی دشمن نقش بسیار مهمی را دارد. این قطعات اکثرا از که از انتهای جنگنده خارج می‌شوند و در مسیر راه به آتش درآمده و دمای آن بطور چشمگیری افزایش می‌یابد.

صندلی قابل پرتاب

صندلی‌ پَران یا صندلی قابل پرتاب تکنولوژی است که با استفاده از آن خلبان میتواند در مواقع اضطراری صندلی هواپیما را با فرمان خود به بیرون از اتاقک پرتاب کرده و جان خود یا سایر سرنشینان را نجات دهد.

جنگنده کوثر به یک صندلی‌ قابل پرتاب مجهز شده است که در وضعیت سرعت صفر و ارتفاع صفر خلبان میتواند با کمترین صدمه به همراه این صندلی از هواپیما بوسیله نیروی پیشران انفجاری خارج شود.

فناوری تولید این نوع صندلی‌ها را تنها کشور‌های معدودی از جمله ایران دارند که متخصصین وزارت دفاع کشور سال‌ها برای طراحی، بومی سازی و ساخت این صندلی‌ها تلاش کرده اند.

نمایشگر‌های سر بالا

نمایشگر‌های سر بالا یا (HUD) پنجره‌ شیشه‌ای در قسمت مقابل کاکپیت میباشد که اطلاعات مهم در طول پرواز از جمله ارتفاع هواپیما، سرعت هواپیما، اطلاعات ناوبری و سیستم نشانه ‌روی را بدون تکان دادن سر خلبان طور دائم به وی نشان می‌دهد.

این سامانه که در وسایل نظامی دیگری همچون تانک و بعضی از اسلحه‌های اسنایپر استفاده می‌شود، به طور حرفه ای به کیفیت عملیات و پرواز، تصمیم گیری و عکس العمل خلبان و بهبود هدف زنی در موقعیت‌ها و پیشامد های رو به رو کمک میکند. 

سیستم پیشرانه جنگنده کوثر

از مهمترین دست آوردهای این پروژه می‌توان به طراحی و نصب موتور توربوجت “اوج” اشاره کرد که با افتخار یکی از موفق‌ترین موتور‌های ساخته شده در صنعت هوافضای کشور بوده و از آن در سال 1395 از آن رونمایی شد.

این موتور هواپیما قابلیت عملکرد پروازی تا ارتفاع ۵۰ هزار پایی را دارا بوده و با قدرت رانش نزدیک به ۳۵۰۰ پوند میتواند هواپیمایی با حداکثر وزن ۱۰ تن را بدون مشکل به پرواز در آورد و به کمک سامانه‌های متعددی که دارد میتواند در شرایط مختلف عملیاتی و آب‌وهوایی به خوبی عمل کند.

این موتور با بیش از 14 هزار قطعه و با فناوری بسیار پیچیده، مداومت پروازی دو ساعته، شعاع پروازی در حدود ۱۱۰۰ کیلومتر، یک جهش بلند در دانش طراحی و فناوری ساخت در صنعت هوایی کشورمیباشد.

تسلیحات جنگنده کوثر

این جنگنده توان تسلیحاتی بسیار بالایی را دارد که میتوان به توانایی حمل موشک‌های فعال و نیمه فعال راداری(هوا به هوا و هوا به سطح)، موشک‌ها با حسگرهای حرارتی، بمب‌های هدایت لیزری و نوری با دقت بسیار بالا، تیربار۲۰ م م با آرایش و چیدمان نوین و با سرعت شلیک بسیار بالا اشاره کرد.

در جنگنده‌ کوثر، از مسیر یاب‌های لیزری و نوری، که یکی از به روز‌ترین فناوری‌های موقعیت یابی در حال حاضر می‌باشد، برای پیدا کردن مسیر و ارسال این اطلاعات به کامپیوتر محاسبه گر موشک، استفاده شده است.

تفاوت جنگنده کوثر با جنگنده اف 5 

با وجود شباهت زیادی که جنگنده کوثر با جنگنده اف 5 آمریکایی دارد تفاوت های بارزی بین آن ها وجود دارد که از جله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• نصب کامپیوتر محاسبات بالستیک
• نصب سامانه نقشه متحرک هوشمند
• قابلیت عملکرد پروازی تا ارتفاع 50 هزار پا
• تبدیل سایت نشانه‌گیری قدیمی به سایت مدرن دیجیتال
• توانایی به پرواز درآوردن انواع پرنده‌های با وزن حداکثر 10 تن
• ارتقاء رادار جنگنده و تبدیل آن به یک رادار پیشرفته چند منظوره کنترل آتش

که این ها از جمله ویژگی های جت جنگنده کوثر و تفاوت های آن با جنگنده F5  محسوب می شود.

در پروژه طراحی و ساخت کوثر، ۱۰ دانشگاه برتر کشور، ۷۲ شرکت پیمانکار، ۴۴ شرکت تامین کننده ۶۳ شرکت دانش بنیان همکاری داشته‌اند که این از ارتباط خوب در مسیر طراحی و تولید پروژه‌های نظامی میان صنعت و دانشگاه خبر میدهد که این به خودی خود، گام بسیار مهمی در این زمینه محسوب می‌شود.

با توجه به صرفه‌جویی ارزی و مزیت‌های اقتصادی قابل توجه‌ای که ساخت هواپیماهای نظامی برای کشور های دنیا دارد، تولید جنگنده کوثر در کنار جنگنده قاهر313 این امکان وجود دارد که پس از لغو تحریم‌های نظامی بتوان از این جنگنده هابه عنوان فروش تجاری در بازارهای جهانی استفاده کرد.

منابع

/https://www.airforce-technology.com/projects/kowsar-fighter-jet

/https://www.tasnimnews.com/en/news/2020/05/23/2271991/iranian-air-force-commander-says-new-homegrown-aircraft-to-be-unveiled